wpłaty z zysku
Ze względu na ograniczony charakter zastosowania ich grupa ogranicza się do jednoosobowych spółek Skarbu Państwa oraz prawników i doradców podatkowych. Ta instytucja, łącząca w sobie elementy podatku oraz dywidendy, ma zastosowanie wyłącznie do spółek, w których Skarb Państwa posiada 100 proc. udziałów. Czym są wpłaty z zysku i jak je rozliczać?
Wpłaty z zysku swoją konstrukcją przypominają de facto podatek dochodowy – obowiązek ich uiszczania został nałożony ustawą, spółki są zobowiązane do jego samodzielnego obliczenia i odprowadzenia, stosuje się do nich Ordynację podatkową. Przypominają one także instytucję dywidendy znanej z kodeksu spółek handlowych, ponieważ płacone są z zysku po opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Podstawą opodatkowania w omawianej sytuacji jest zysk obliczony na podstawie przepisów rachunkowych po opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W praktyce oznacza to, że podstawą opodatkowania jest zysk wynikający ze sprawozdania finansowego, którego wysokość po zakończeniu roku zostaje zaakceptowana nie tylko przez walne zgromadzenie – którym jest w rzeczywistości Skarb Państwa – ale także najczęściej, którego kwota i jej poprawność została sprawdzona i potwierdzona przez biegłego rewidenta, jedyny podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych i wydawania opinii, co do ich rzetelności.
Ile zarobi prezes w państwowej spółce? Nowe zasady
Pensje menedżerów spółek z udziałem Skarbu Państwa mają wiązać się z sytuacją i wielkością spółki oraz realizacją celów inwestycyjnych.
Nowe prawo ma zmienić podejście do zasad kształtowania wynagrodzeń w spółkach handlowych z udziałem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego i ich związków oraz państwowych i komunalnych osób prawnych. Ustawa wprowadza widełki dla wynagrodzenia podstawowego członków zarządu, które będzie zależało od wielkości spółki.
mikroprzedsiębiorstwa (zatrudniającego do 10 osób) – 1-3-krotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw,
spółki małej (zatrudniającej od 11 do 50 osób), 2-4-krotność
średniej (51-250 osób), 3-5-krotność
dużej (251-1250 osób), 4-8-krotność
„dużej plus” (co najmniej 1251 osób, obrót roczny netto wyższy niż 250 mln euro) 7-15-krotność.
Wynagrodzenie ma być podzielone na część stałą i zmienną. W myśl zapisów ustawy „część zmienna wynagrodzenia w spółce nie będzie mogła przekroczyć 50 proc., a w największych spółkach 100 proc. wynagrodzenia podstawowego członka organu zarządzającego w poprzednim roku obrotowym”. Ponadto ma ona zależeć od osiągniętych celów inwestycyjnych spółki.
Według ustawy jest dziewięć takich celów:
1) wzrost zysku netto albo zysku przed pomniejszeniem o odsetki, podatki i amortyzację albo dodatnia zmiana tempa wzrostu jednego z tych wyników;
2) osiągnięcie albo zmiana wielkości produkcji albo sprzedaży;
3) wartość przychodów, w szczególności ze sprzedaży, z działalności operacyjnej, z pozostałej działalności operacyjnej lub finansowej;
4) zmniejszenie strat, obniżenie kosztów zarządu lub kosztów prowadzonej działalności;
5) realizacja strategii lub planu restrukturyzacji;
6) osiągnięcie albo zmiana określonych wskaźników, w szczególności rentowności, płynności finansowej, efektywności zarządzania lub wypłacalności;
7) realizacja inwestycji, z uwzględnieniem w szczególności skali, stopy zwrotu, innowacyjności, terminowości realizacji;
8) zmiana pozycji rynkowej spółki, liczonej jako udział w rynku lub według innych kryteriów lub relacji z kontrahentami oznaczonymi jako kluczowi według określonych kryteriów;
9) realizacja prowadzonej polityki kadrowej i wzrost zaangażowania pracowników.
Ustawa zakłada zarazem, że „w wyjątkowych okolicznościach” część stała wynagrodzenia będzie mogła być podniesiona. Wówczas jednak trzeba będzie opublikować uzasadnienie tej decyzji w Biuletynie Informacji Publicznej.
Dokument zakazuje prezesom spółek Skarbu Państwa czerpania dodatkowego wynagrodzenia z tytułu zasiadania w radach nadzorczych spółek zależnych, czyli w spółkach córkach i wnuczkach.
Ponadto, w myśl ustawy, maksymalny okres wypowiedzenia ma wynosić 3 miesiące, prawo do odprawy ma przysługiwać dopiero po roku, a tzw. zakaz konkurencji ma być wypłacany maksymalnie do 6 miesięcy.
Dotychczasowa tzw. ustawa kominowa dotyczyła tylko spółek, w których Skarb Państwa ma powyżej 50 proc. akcji; nie obejmowała większości największych podmiotów, w tym m.in. PZU, Orlen czy KGHM.